Wat is filosofie?


Voordat we aan de eigenlijke filosofie beginnen, is het belangrijk om een duidelijk omschreven beeld te hebben van wat onder filosofie verstaan wordt.

"Filosofie" is afkomstig uit het Grieks, waar filos-sofia letterlijk liefde voor de wijsheid betekent. Door fundamentele vragen te stellen over het hoe, het waarom en het wat van de wereld rondom ons, en deze te delen met anderen door ermee in dialoog te gaan, zoeken we naar betekenis voor alles rondom ons. We filosoferen. Dit betekent echter ook dat men moet durven afstand nemen van vooroordelen en van waarheidsaanspraken die niet zeker zijn. Men kan zich alleen maar beroepen op zichzelf, en niet op autoriteiten of op een geloof. In dit laatste geval zou men bezig zijn met theologie. Religie komt op deze website dus niét aan bod. Wie hier meer over wil weten, verwijs ik naar een goede startpagina (link naar startpagina religie). Filosofie kan gaan van het onderzoek naar de betekenis van woorden, over metafysica maar ook over meer praktisch gerichte filosofie die gericht is op specifieke domeinen van het menselijk handelen. Een onderverdeling van de filosofie dringt zich dus op. Meestal wordt de filosofie onderverdeeld in drie grote deelgebieden: de kennisleer, de metafysica en de ethisch-normatieve filosofie.

Kennisleer: bestaat uit logica en epistemologie. Logica is het zoeken naar geldige en ongeldige redenering, en werd bedacht door Aristoteles. Epistemologie (letterlijk: kennisleer) bestaat op zijn beurt uit het zoeken naar antwoorden op de vraag wat kennis is én of we die kunnen bekomen.

Metafysica is de leer van het "zijn". Dit deelgebied bestaat op zijn beurt uit ontologie (wat is zijn? waarom is er iets en niet niets?) en zgn. bijzondere metafysica, die op zijn beurt bestaat uit kosmologie (waar zijn we? waar komen we vandaan?), wijsgerige antropologie (wat is de mens?) en theologie (studie van religie).

Ethisch-normatieve filosofie bestaat tenslotte uit ethica (normen en waarden van het handelen), politieke filosofie (de staat) en esthetica (de kunst en de schoonheid).

Dit alles neemt niet weg dat er echter nog veel nieuwe soorten filosofie ontstaan zijn sinds deze traditionale indelingen: filosofie van de geschiedenis, van de technologie, ... zijn slechts enkele kleine voorbeelden!